اولین تاورکرین بوسیله یونانی های باستان اختراع شد و با نیروی کارگران و چهارپایان کار می کرد. این تاورکرین برای ساختن ساختمان های بلند در آن زمان مورد استفاده قرار می گرفت و اجازه حمل اجسام سنگین به بالای بنای مورد نظر را میداد. تاورکرین ها از اجزای اصلی و ضروری در هر سایت ساختمانی می باشند. کارگران ساختمانی از تاورکرین برای بلند کردن اجزای فلزی و قطعات بتنی و قطعات بزرگی مانند ژنراتورها و مشعل های شیمیایی و مواد مختلف ساختمانی استفاده می کنند.
انواع تاورکرین
بطور کلی به دو دسته ثایت و متحرک تقسیم می شوند.
متحرک
ثابت
تاورکرین های متحرک خود انواع مختلفی دارند. معمول ترین آنها عبارتند از ریلی، جاده ای و شناور که هر یک مزایای خاص خود را دارند. در ساختمان این نوع تاورکرین از قطعات ساده خرپایی استفاده شده است.
محل استفاده
به خاطر شعاع عمل وسیع و ارتفاع بسیار زیاد، این نوع تاورکرین ها در ساختمان آسمان خراشها و کارخانجات قطعات پیش ساخته بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.
تاورکرین های بالارونده
تاورکرین هایی هستند که بر روی بناهای در حال ساخت تکیه می کنند و با پیشرفت ارتفاع ساختمان بالا می روند. این نوع تاورکرین ها در ساختمان آسمان خراش ها ، برج های پل ها و برج های ارتباطات به کار می روند.
بخش های مختلف یک تاورکرین
همه تاورکرین ها از قسمت های اساسی مشترکی تشکیل شده اند.
تیر مشبک
پایه جرثقیل
برج یا دکل
بازو یا تیر اصلی جرثقیل
پایه در پایین به یک بالشتک بتنی بزرگ که تکیه گاه تاورکرین است پیچ شده است و در بالا به دکلی متصل شده که به تاورکرین ارتفاع می بخشد.
واحد چرخان
دکل
در بالای دکل، واحد چرخان که شامل چرخ دنده و موتور می باشد قرار دارد و اجازه می دهد تا تاورکرین بتواند به دور خود بچرخد.
در بالای واحد چرخان سه قسمت وجود دارد:
1. بازوی افقی بلندی که وظیفه حمل بار را بر عهده دارد و واگن برقی در راستای بازوی تاورکرین حرکت می کند تا بار را از مرکز تاورکرین دور یا به آن نزدیک کند و در اصطلاح به آن working jib می گویند.
2. بازوی مکانیکی کوتاه تر یا تیر مشبکی که اصطلاحا Counter Jib خوانده می شود، در راستای بازوی بلندتر می باشد و شامل موتور و ادوات برقی می باشد که وزنی تقریبا معادل اساس بتنی تاورکرین دارد.
3. کابین اپراتور
4. تیر مشبک (jib) شامل موتوری می باشد که نیروی لازم برای حمل بار را تامین می کند و دارای واحد الکترونیک می باشد که آن را کنترل کرده و کابل تاورکرین و در نتیجه واگن برقی را هدایت می کند.
موتوری که واحد چرخان را هدایت می کند در بالای جرخ دنده بزرگی قرار گرفته است.
برای عملیات تاورکرین عوامل مهمی هستند که در هر کارگاه باید به آنها توجه شود:
- · نوع بار
- · اندازه و شکل بار
- · محل بار و میزان تغییر مکان مورد نظر بار
- · ارتفاع لازم برای بالا بردن بار
- · شعاع عمل مجاز با توجه به تاورکرین و نوع تیر آن
- · وزن بار و ملحقات
- · فضای باز کافی برای عملیات تیر و اتاقک تاورکرین
تاورکرین چه وزنی را می تواند تحمل کند؟
یک تاورکرین معمولی چنین مشخصاتی دارد:
- حداکثر ارتفاع معادل 265 فوت یا 80 متر است.
البته یک تاورکرین گاهی بیش از این مقدار ارتفاع دارد، به شرطی که از نوع بالارونده بوده و با افزایش ارتفاع ساختمان بالاتر میرود.
- حداکثر دسترسی معادل 230 فوت یا 70 متر است.
- حداکثر قدرت بلند کردن بار وزنی معادل 18 تن است.
توجه: حداکثر باری که تاورکرین میتواند تحمل کند حدود 18 تن است اما اگر واکن برقی در انتهای بازوی تاورکرین باشد نمی تواند چنینی باری را تحمل کند و بهتر است که در هنگام حمل بارهای سنگین واگن برقی در بالای دکل تاورکرین باشد.
حداکثر بار مجاز تاورکرین
در تاورکرین از دو سویچ محدود کننده برای اطمینان از اینکه اپراتور باری بیش از حد مجاز بر آن وارد نکند استفاده شده است. وقتی که حداکثر بار بر تاورکرین وارد می شود سویچ باعث می شود که کابل ها کشیده شده و بار بیش از 18 تن به قسمت انتهایی بازوی تاورکرین نرود.
علت سقوط نکردن تاورکرین
وقتی شما به بلندی تاورکرین نگاه می کنید، همه چیز خطرناک و نامتعادل به نظر میرسد، بخصوص اینکه هیچ کابلی از آنها پشتیبانی نمی کند. نخستین عنصر پایداری در تاورکرین پایه بتنی است که قبلا در مورد آن صحبت شد. (بالشتک بتنی) این پایه معمولا ابعادی به اندازه 10 × 10 × 1.3 متر و وزنی معادل 182 تن دارد. پایه تاورکرین بوسیله در عمق زیادی از این پایه پیچ داده می شود تا وزن و گشتاور بار را تحمل نماید.
طراحی پایه تاور برای چرخش
به تاورکرین در پایه امکان چرخش میدهند تا اینکه همیشه دو گوشه برج (دکل) آن بطور یکنواخت نیروهای فشاری ناشی از گشتاور را به اشتراک گذارند.
برقراری اتصالات میان قسمت های مختلف خرپایی
برای این منظور از اتصالات پیچ و مهره ای استفاده میشود.
سیستم آسانسور دسترسی به بالای تاور
با استفاده از آسانسور که به صورت افقی و عمودی حرکت می کند، میتوان به تمامی قسمت های تاورکرین دسترسی داشت.
خرپاهای بکار رفته در بدنه تاور
معمولا خرپاهای بکار رفته در بدنه تاورکرین از نوع k-شکل هستند.
چگونگی انتقال تاورکرین به محل مورد استفاده
قطعات مختلف تاورکرین بوسیله کشنده 10 تا 12 چرخه به محل مورد استفاده حمل می شود. در ابتدا بوسیله یک تاورکرین متحرک دکل 12 متری که از دو قسمت برج و چرخدنده متحرک تشکیل شده بر روی پایه بتنی قرار داده می شود. سپس بازوی تاورکرین و ماشین آلات در قسمت مربوطه مونتاژ می شود. بعد از آن تاورکرین متحرک، قسمت ها و اعضای افقی را در قسمت های از پیش تهیه شده قرار می دهد . و در انتها وزنه تعادلی تاورکرین نصب می شود. برای رسیدن به حداکثر ارتفاع از یک قاب صعودکننده یا در اصلاح تلسکوپی که بین واحد چرخان و بازوی تاورکرین (تیر) قرار می گیرد، استفاده می شود.
- برای حفظ تعادل یک وزنه در قسمت دهانه بال کوتاه تاورکرین قرار داده میشود.
- واحد چرخان از بالای تیر تاورکرین جدا می شود و پیستون هیدرولیکی بزرگی واحد چرخان را به اندازه 6 متر بالاتر می برد.
- سپس 6 متر دیگر در بالای شکافی که بوسیله قاب صعودکننده ایجاد شده است، به ارتفاع تاورکرین افزوده می شود.
در پایان کار پروژه هم عملیات بازکردن تاورکرین درست برعکس عملیات فوق انجام می شود.
رعایت نکات ایمنی در هنگام استفاده از تاورکرین
1. تنظیم کار به منظور حداقل نمودن میزان حرکت جرثقیل
کار باید طوری تنظیم شود که میزان حرکت جرثقیل حداقل باشد. تمام بارهای مربوط به یک نقطه باید قبل از حرکت جرثقیل به محل دیگر کارگاه بالا برده و در محل دلخواه قرار داده شوند. به عبارت دیگر جرثقیل را دوباره به محل قبلی باز نگردانند.
2. بازرسی نقاط اتکای جرثقیل
وقتی از جرثقیل برای بلند کردن بارهای نزدیک به حد مجاز استفاده میشود، باید نقاط اتکای جرثقیل با زمین دقیقا بازرسی شود؛ چون در تعیین بار مجاز جرثقیل ها فرض بر این است که نقاط اتکای تاورکرین محکم و طراز هستند.
3. بررسی موانع موجود در محل کار با جرثقیل
تمام موانع بالای سر جرثقیل باید دقیقا بررسی شوند و سپس اقدام به حرکت و استفاده از جرثقیل نمایند. بخصوص خطوط جریان برق باید کنترل شود.
4. تخلیه محل قبل از شروع عملیات
بعد از اتصال بار به قلاب تمام کارگران مسئول باید محوطه نزدیک محل کار را قبل از بالا بردن بار تخلیه کنند.
5. طرز حرکت دادن بار
راننده باید تیر جرثقیل را با بار به آهستگی حرکت دهد، در غیر اینصورت پس از توقف تیر حرکات پاندولی بار صورت می گیرد. حرکت تیر جرثقیل مثل حرکت یک آونگ بلند است و فقط در حرکات آهسته قابل کنترل می باشد.
6. طرز قرار دادن بار
بار جرثقیل باید بر روی زمین محکم قرار داده شود تا باعث شکست و احیانا از دست دادن تعادل بار نشود.
7. محاسبه ابعاد بار و برنامه ریزی پیش از شروع کار
در محاسبه ارتفاع بار علاوه بر ابعاد بار و قلاب باید فاصله بین قلاب و بار هم در نظر گرفته شود. در هنگام بالا بردن بارهای در حد بار مجاز باید سیکل کامل بالا بردن بار قبل از شروع به کار محاسبه و مورد توجه قرار داده شود.
8. زاویه تیر مشبک یا بازوی جرثقیل
تغییر زاویه تیر مشبک به میزان زیاد نباید انجام شود، چون راندمان کار پایین می آید.
9. حرکت ناگهانی در جرثقیل
از تکان دادن و کارهایی که به لرزش جرثقیل منجر می شود، باید اجتناب نمود. لرزش و تکان شدید خطرناک بوده و فشار زیادی به کابل ها وارد می کنند.
10. تامین طول کابل به اندازه کافی
وقتی که محموله جرثقیل باید از محل مرتفعی به جای کم ارتفاعی منتقل شود لازم است که کابل به طول کافی برای این عمل تامین گردد.
نظرات شما عزیزان:
