تصمیم گیری و تئوری تصمیم:
تصميمگيري يکي از مهمترين و اساسيترين وظايف مديريت است و تحقق اهداف سازماني به کيفيت آن بستگي دارد. به طوري که از نگاه يکي از صاحبنظران حوزه تصميمگيري هربرت سايمون، تصميمگيري جوهر اصلي مديريت است. يکي از تکنيکهاي تصميمگيري با استفاده از دادههاي کمي تصميمگيري چندمعياره ميباشد. مدير با استفاده از تکنيکهاي تصميمگيري چندمعياره ميتواند با در نظر گرفتن معيارهاي متفاوت براي تصميمگيري که گاهاً با يکديگر در تعارض هستند، به طريقي عقلايي تصميم سازي نمايد. تصميمگيري چندمعياره (MCDM) به دو دسته تصميمگيري چندشاخصه (MADM) و تصميمگيري چندهدفه (MODM) تقسيم ميشود. مدلها و تکنيکهاي تصميمگيري چند شاخصه به منظور انتخاب مناسب ترين گزينه از بين m گزينه موجود بکار ميروند. در MADM معمولا دادههاي مربوط به گزينهها از منظر شاخصهاي مختلف در يک ماتريس نمايش داده ميشود. مدلهاي تصميمگيري چندشاخصه از نظر نوع شاخصهاي مورد نظر به مدلهاي جبراني و غيرجبراني تقسيم ميشوند.
- مدلهای تصمیم گیری چند هدفه (Multiple Objective Decision Making)
در این مدلها چندین هدف به طور همزمان جهت بهینه شدن، مورد توجه قرار می گیرند.مقیاس سنجش برای هر هدف ممکن است با مقیاس سنجش برای بقیه اهداف متفاوت باشد. مثلاً یک هدف حداکثر کردن سود است که بر حسب پول سنجش می شود و هدف دیگر حداقل استفاده از ساعات نیروی کار است که بر حسب ساعت سنجش می شود. گاهی این اهداف در یک جهت نیستند و به صورت متضاد عمل می کنند. مثلاً تصمیم گیرنده از یک طرف تمایل دارد رضایت کارکنان را افزایش دهد و از طرف دیگر می خواهد هزینه های حقوق و دستمزد را حداقل کند. بهترین تکنیک تصمیم گیری چند هدفه برنامه ریزی آرمانی است که اولین بار توسط Charns & Cooper ارائه شده است.
- مدلهای تصمیم گیری چند شاخصه (Multiple Attribute Decision Making)
در این مدلها، انتخاب یک گزینه از بین گزینه های موجود مد نظر است. در یک تعریف کلی تصمیم گیری چند شاخصه به تصمیمات خاصی (از نوع ترجیحی) مانند ارزیابی، اولویت گذاری، و یا انتخاب از بین گزینه های موجود (که گاه باید بین چند شاخص متضاد انجام شود) اطلاق می گردد. در پايان نامه هاي مديريت بيتشر بر اين مدل تاکيد ميشود. مدلهاي تصميم گري سلسله مراتبي AHP و مدل ANP نيز از نوع مدل تصميم گيري چندشاخصه هستند.
در پست های آتی دراین باره به طور مجزا بحث خواهد شد...
نظرات شما عزیزان: